Een teek bij je huisdier, wat nu?

Naast vlooien zijn teken een veel voorkomende parasiet waar je huisdier veel last van kan hebben. Toch is het vaak wat lastiger om erachter te komen of je huisdier een teek heeft, zeker wanneer ze nog niet volgezogen zijn of als je huisdier een lange vacht heeft. Maar wat is nu precies een teek en wat moet je doen als je er een vindt bij je huisdier.

Wat is een teek

Teken zijn kleine parasieten die zich volzuigen met bloed van hun gastheer. De beestjes behoren tot de klasse van de spinachtigen en hebben in hun volwassen stadium 8 pootjes. Er bestaan veel verschillende soorten teken maar de meest voorkomende soorten in Nederland vallen onder de ‘harde teken’ wat betekent dat ze een hard rugschild hebben.

Teken hebben verschillende levensfases en dit kan ook weer per tekensoort verschillen. De meest voorkomende soort heeft 4 verschillende stadia namelijk:

• Ei
• Larve
• Nimf
• Volwassen teek

De eitjes van een teek komen uit in het voorjaar omdat de weersomstandigheden dan het meest gunstig zijn. De larven die uit de eitjes komen lijken op kleine teken met 6 poten en zijn niet groter dan een speldenkop. De larven voeden zich voornamelijk met het bloed van kleine gastheren zoals knaagdieren en kleine vogels. Wanneer je landelijk woont en je hebt bijvoorbeeld cavia’s of konijnen buiten zitten is het belangrijk om ze periodiek te controleren op deze larven. Nadat een larve zich heeft gevoed gaat deze vervellen en vormt een nimf, die vervolgens in het najaar in rust gaat tot het volgende voorjaar. In het voorjaar ontwaakt de nimf weer om zich te voeden en verder te ontwikkelen tot een volwassen teek, dit gebeurt na de zomer. De teek zal dan in winterrust gaan waarna hij wacht tot het nieuwe voorjaar. Zodra het voorjaar is aangebroken zal de teek weer actief worden en op zoek gaan naar een gastheer om zich te kunnen voeden. Betreft het een vrouwtjes teek dan zal deze na het voeden in het najaar haar eitjes leggen waarna ze zelf zal sterven.

Doordat het dier veel in rust gaat neemt de levensloop veel tijd in beslag. Het gehele verloop kan 3 tot 4 jaar duren waarbij de parasiet in totaal 3 gastheren nodig heeft.

Verschillende teken

Er zijn 3 verschillende soorten teken die we in Nederland of populaire vakantielanden tegenkomen. Het voornaamste probleem bij teken is dat ze vaak ziektes bij zich dragen die je huisdier dan kan oplopen wanneer deze wordt gebeten door een teek. Deze ziektes kunnen soms zelf levensbedreigend zijn en het is daarom handig om te weten welke teek welke ziekte bij zich kan dragen zodat sommige risico’s uitgesloten kunnen worden.

Belangrijke tekensoorten zijn:

• De Schapenteek: Deze teek komt veel voor en kan de ziekte van Lyme overdragen
• De Vlekkenteek: Deze teek voedt zich voornamelijk met honden en paarden en kan de parasiet Babesia canis overdragen
• De bruine hondenteek: Deze teek komt vooral voor in de zuidelijke vakantielanden en kan zowel de parasiet Babesia canis als de ziekte ehrlichiose, ook wel anaplasmose, overdragen.

Ziektes door teken

De verschillende tekensoorten kunnen dus verschillende ziektes met zich meedragen, maar wat houden deze ziektes nu precies in en hoe gevaarlijk zijn ze precies?

Lyme

De meest bekende ziekte is toch wel de ziekte van Lyme. De ziekte wordt veroorzaakt door de bacteriën die je huisdier binnen krijgen wanneer ze gebeten worden door een teek die deze bacterie bij zich draagt. Wanneer de ziekte in een vroeg stadium wordt ontdekt en behandeld is de prognose goed. Uit onderzoek is gebleken dat een teek minimaal 24 uur moet voeden om genoeg bacteriën over te kunnen dragen die de ziekte kunnen veroorzaken. Wanneer je de teek snel en correct verwijdert is de kans klein op het ontwikkelen van de ziekte. Het meest voorkomende symptoom is gewrichtsontsteking wat zich uit in plotselinge kreupelheid. Andere symptomen kunnen zijn:

• Koorts
• Verminderde eetlust
• Uitdroging
• Sloom
• Opgezette lymfeklieren
• Nierschade

De ziekte wordt meestal behandeld met antibiotica om de ontstekingen te remmen.

Babesiose

Een andere ziekte die door teken overgedragen kan worden is Babesiose. Deze ziekte wordt veroorzaakt door de parasiet babesia canis. De parasiet komt terecht in de bloedbaan en gaat zich vermenigvuldigen waardoor de rode bloedcellen in het lichaam kapot gemaakt worden. Het tekort aan rode bloedcellen veroorzaakt onder andere bloedarmoede en kan op lange termijn erg schadelijk zijn voor je huisdier. De ziekte is in Nederland nog niet bij katten vastgesteld en treft voornamelijk honden. Meestal lopen honden de ziekte op doordat hun baasje of zijzelf in het buitenland in aanraking zijn gekomen met de tekensoort. De symptomen van Babesiose kunnen 1 tot 3 weken na de tekenbeet optreden en kunnen erg uiteenlopen, bijvoorbeeld:

• Matig tot hoge koorts
• Lusteloosheid
• Verminderde tot geen eetlust
• Geelzucht
• Braken
• Rood tot bruine urine
• Bloedarmoede
• Shock
• Nierfalen
• Maag- darmklachten

De ziekte kan worden vastgesteld op basis van de symptomen, een bloedonderzoek of PCR test. De ziekte is gelukkig goed te behandelen door het toedienen van 2 injecties met een tussentijd van 10 dagen. Wanneer de ziekte niet wordt behandeld is deze levensbedreigend.

Ehrlichiose

Deze ziekte wordt veroorzaakt door bacteriën die de witte bloedcellen aantasten. De ziekte komt het meest voor bij honden, bij katten is de ziekte zeldzaam. Het is een sluipende ziekte die zich ontwikkelt in verschillende fases. De volgende symptomen kunnen ontstaan na 1 tot 3 weken na de tekenbeet, waarbij de aanmaak van bloedcellen wordt onderdrukt:

• Koorts en rillingen
• Gebrek aan eetlust
• Bloedarmoede
• Opgezette lymfeklieren
• Pijnlijke gewrichten en spieren
• Bloed bij de urine
• Bloedingen uit bijvoorbeeld de neus
• Ernstige rug- of nekpijn
• Oogproblemen

In de volgende fase kan de hond de bacterie zelf overwinnen en kunnen de symptomen verdwijnen. Wanneer de hond een lagere weerstand heeft kan de ziekte wel opnieuw opkomen.

De derde fase is de chronische fase en komt gepaard met de volgende symptomen:

• Vermagering
• Bloedingen
• Bloedarmoede
• Koorts
• Hoesten
• Opgezette lymfeklieren
• Kreupelheid
• Veel drinken en plassen
• Neurologische afwijkingen

De ziekte kan vastgesteld worden met behulp van bloedonderzoek en kan behandeld worden door een combinatie van antibioticakuren, vochttoedieningen en eventuele bloedtransfusies. Wanneer de ziekte niet wordt behandeld zal dit uiteindelijk fataal zijn.

Hoe verwijder je een teek?

Je kunt een teek niet zomaar verwijderen omdat je dan het risico loopt dat deze beschadigt. Wanneer je de teek beschadigt of onvolledig verwijderd kan dit voor ziektes en infecties zorgen. Gebruik voor het verwijderen een speciale tekentang, tekenlasso, tekenpincet of ander hulpmiddel wat hier speciaal voor is ontworpen. Zet de tang zo dicht mogelijk op de huid en trek de teek dan recht omhoog eruit. Ontsmet daarna de wond en maak een notitie van de datum en de plaats waar de teek is verwijderd zodat eventuele symptomen te herleiden zijn.

Beschermen tegen teken

Wanneer je je huisdier kunt beschermen tegen teken verminderd dit uiteraard het risico op ziektes en we adviseren dan ook zeker om dit te doen. Hier zijn verschillende middelen voor zoals tekenbanden voor hond en kat, druppels voor hond en kat, sprays. Wanneer je een van deze middelen preventief en periodiek gebruikt is de kans op een teek nihil. Het checken van je hond na een wandeling in de bossen kan echter nooit kwaad.

Tot slot

Teken kunnen een hoop ziektes met zich meedragen die zelfs levensbedreigend kunnen zijn. Heeft je huisdier een teek, verwijder deze dan met behulp van het juiste hulpmiddel en knijp dan nooit in het lichaam, hierdoor kunnen bacteriën snel in het lichaam terecht komen. Het is natuurlijk altijd beter om een tekenbeet te voorkomen en met de juiste middelen is de kans op ziektes zeer klein. Het belangrijkste is om je huisdier regelmatig te controleren.

Delen met anderen?  

Ook interessante blogs voor jou:

Help! Mijn kat heeft vlooien

Vlooien bij je hond